Η φωνή των μαθητών για τις σχολικές εργασίες στο σπίτι

Πηγή: FreeDigitalPhotos.net

Η εργασία στο σπίτι θεωρείται υποχρεωτικό κομμάτι των δραστηριοτήτων διδασκαλίας και μάθησης. Θεωρείται ως ένας πολύ καλός τρόπος για να βελτιωθεί η αυτονομία, η πρωτοβουλία, η δημιουργικότητα και η προσωπικότητα των μαθητών. Οι σχολικές εργασίες αφορούν συνήθως εξάσκηση δεξιοτήτων, προετοιμασία για νέα μάθηση ή επέκταση της μάθησης (Hoeke, 2017 σ. 22). Ωστόσο, η γνώμη των μαθητών για τις κατ’ οίκον εργασίες έχει καταστεί σήμερα θέμα προς συζήτηση. Θεωρούν ότι οι κατ’ οίκον εργασίες άλλοτε είναι χρήσιμες και άλλοτε άχρηστες ή ότι δεν συμβάλλουν σημαντικά στη μάθησή τους. Αρκετοί μαθητές θεωρούν ότι ο φόρτος των μαθημάτων είναι υπερβολικά μεγάλος, γεγονός που οδηγεί σε άγχος και έλλειψη ισορροπίας μεταξύ σχολικού και προσωπικού χρόνου και πιστεύουν ότι η υπερβολική κατ’ οίκον εργασία επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής τους. Θεωρούν επίσης ότι ορισμένες εργασίες για το σπίτι δεν έχουν σχέση με τον πραγματικό κόσμο και τις αντιμετωπίζουν κυρίως ως μέσο αξιολόγησης και όχι ως εργαλείο μάθησης.
Τα τελευταία χρόνια, έχει αυξηθεί το ενδιαφέρον για την αναζήτηση εναλλακτικών μορφών για κατ’ οίκον εργασίες ή για μαθησιακές δραστηριότητες που είναι πιο ελκυστικές και διαδραστικές. Η παιχνιδοποίηση στις εργασίες για το σπίτι μπορεί να παρακινήσει τους μαθητές στη μάθηση και την περάτωση αυτών των εργασιών (Butler B., Bodnar C., 2017). Τα αποτελέσματα των μελετών έδειξαν θετική επίδραση στην παρακίνηση για την ολοκλήρωση των εργασιών. Αυτή η αίσθηση εκπλήρωσης μπορεί να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή τους και το κίνητρο να συνεχίσουν να μαθαίνουν. Η παιχνιδοποίηση στην
εκπαίδευση μπορεί να προσφέρει προκλήσεις που απαιτούν από τους μαθητές να σκέφτονται κριτικά, προωθώντας έτσι την ανάπτυξη δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων.

Σε αυτό το πλαίσιο, το 3ο Γυμνάσιο Λάρισας υλοποίησε μια έρευνα για να καταγράψει την εμπειρία και τα σχόλια των μαθητών σχετικά με την εργασία στο σπίτι, καθώς και τη γνώμη τους σχετικά με την εισαγωγή στοιχείων παιχνιδοποίησης στην εκπαίδευση. Στην έρευνα αυτή συμμετείχαν 156 μαθητές και των τριών τάξεων και σύμφωνα με τις απαντήσεις τους:
● 18,6% των μαθητών αξιολογεί την εμπειρία του από την εργασία στο σπίτι μεταξύ 1-4, 48% μεταξύ 5-7 και μόνο 33,3% μεταξύ 8-10 (1=πολύ κακή, 10=εξαιρετική)
● 67,3% θεωρεί την εργασία στο σπίτι ως μια εξαιρετικά χρονοβόρα δραστηριότητα
● 37,2% θεωρεί το περιεχόμενο και το ύφος της εργασίας στο σπίτι βαρετό, 23,1% πολύπλοκο και μόνο 13,5% ενδιαφέρον και προκλητικό
● 19,9% ολοκληρώνουν την εργασία τους στο σπίτι με ευχαρίστηση, 21,8% χωρίς διαμαρτυρία και 33,3% χωρίς ενδιαφέρον (μόνο και μόνο επειδή πρέπει να την κάνουν)
● 30,8% βρίσκει τα θέματα της εργασίας στο σπίτι ενδιαφέροντα, 23,7% δύσκολα και 19,9% σύνθετα
● 75,6% ολοκληρώνουν τις εργασίες τους στο σπίτι χωρίς καμία βοήθεια/από μόνοι τους
● 52,6% πιστεύει ότι οι εργασίες για το σπίτι μειώνουν τον ελεύθερο χρόνο τους και 32,1% ότι τους προκαλούν άγχος ● 68,5% χρησιμοποιούν σπάνια ή μάλλον μερικές φορές ηλεκτρονική συσκευή για να κάνουν τις εργασίες τους στο σπίτι
 81,4% υποστηρίζει ότι η εργασία στο σπίτι με στοιχεία που βασίζονται σε παιχνίδια θα ήταν πιο ενδιαφέρουσα από την παραδοσιακή εργασία  Τέλος, όσον αφορά τις ατομικές προτιμήσεις και τα ενδιαφέροντά τους για τις δραστηριότητες ανάπτυξης παιχνιδιών (σχετικά με το αντικείμενο που μελετούν), 32,2% ψηφίζει τα κουίζ, 20,3% τα ψηφιακά παιχνίδια και τα εκπαιδευτικά λογισμικά, 9,1% τα σταυρόλεξα και 9,1% τις ιστορίες μυστηρίου.
Ο Harmer (2008) συνέστησε στους εκπαιδευτικούς να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στις φωνές των μαθητών σχετικά με τις σχολικές εργασίες και να βρίσκουν τεχνικές για να κάνουν την εργασία στο σπίτι πιο ενδιαφέρουσα και ουσιαστική. Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Erasmus+ «EduGraal» ασχολείται με την ανάπτυξη και εφαρμογή νέων ιδεών, μεθόδων και τεχνολογιών που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη μαθησιακή εμπειρία και να βελτιώσουν τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα, δίνοντας έμφαση στην παιχνιδοποίηση. Οι παιχνιδοποιημένες περιπέτειες σε διάφορα μαθήματα σε συνδυασμό με την ενότητα e-learning και την παιδαγωγική εργαλειοθήκη που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του έργου EduGraal, εστιάζουν στην προώθηση της επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών και στην εκπαίδευσή τους για την υιοθέτηση καινοτόμων εκπαιδευτικών προσεγγίσεων, ώστε να προετοιμάσουν τους μαθητές για τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν στο μέλλον. Η συμμετοχή μας σε αυτό το έργο θα μπορούσε να διασφαλίσει ότι θα μάθουμε να αναθέτουμε εργασίες για το σπίτι σχετικές με τα ενδιαφέροντα και τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών, θα ορίζουμε τη σωστή ποσότητα εργασιών για το σπίτι χωρισμένες σε εφαρμόσιμες ενότητες και θα ενσωματώσουμε μηχανισμούς παιχνιδοποίησης στα φύλλα εργασίας που τους αναθέτουμε για το σπίτι.
Τα παιχνίδια και η μάθηση με βάση το παιχνίδι ήταν γνωστές διδακτικές ιδέες στην αρχαία Ελλάδα και κατά τη διάρκεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Οι Έλληνες φιλόσοφοι, όπως ο Αριστοτέλης και ο Πλάτωνας, θεωρούσαν το παιχνίδι απαραίτητο για την εκπαίδευση, καθώς το έβλεπαν ως το πρώτο βήμα στη σκάλα προς την αληθινή γνώση. Ειδικότερα, ο Πλάτωνας στους Νόμους (643Β-C) εξυμνεί την αξία του παιχνιδιού στην εκπαίδευση του παιδιού και αναφέρει: «Ποτέ μην εκπαιδεύεις ένα παιδί με τη βία ή με
σκληρότητα, αλλά να το κατευθύνεις σ΄αυτό με ό,τι διασκεδάζει το μυαλό του, έτσι ώστε να είσαι καλύτερα σε θέση να ανακαλύψεις με ακρίβεια την ιδιαίτερη κλίση και ιδιοφυία του καθενός».
Βιβλιογραφία
1. Brittany Lynn Butler, Dr. Cheryl A. Bodnar (2017). Establishing the Impact that Gamified Homework Portals Can Have on Students’ Academic Motivation. Retrieved from
file:///C:/Users/fenia/Downloads/establishing-the-impact-that-gamified-homework-portals-can-have-on-students-academic-motivation.pdf
2. Harmer, J. (2008). How to Teach English. UK: Longman. Retrieved from https://www.academia.edu/29550207/How_to_Teach_English_2nd_Edition_Jeremy_Harmer
3. Hellerstedt Andreas, Mozelius Peter (2019). Game-based learning – a long history. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/336460471_Game-based_learning_-_a_long_history
4. Hoeke.C.E. (2017). Homework Practices: Teacher and parent perceptions of efficacy and purpose. M.ed thesis. East Tennessee State University. Retrieved from https://dc.etsu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=4725&context=etd
5. Plato Quote. Retrieved from https://www.reddit.com/r/QuotesPorn/comments/lcxwt3/plato_do_not_train_a_child_to_learn_by_force_or/